Twoje prawa

Każdy człowiek ma swoje prawa. Dzieci są bardziej podatne na doznawanie krzywdy i potrzebują ochrony, dlatego chronią je szczególne prawa.

Twoje prawa zostały zapisane w Konwencji o Prawach Dziecka przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych. Są takie same dla wszystkich dzieci i młodzieży na całym świecie – niezależnie od tego skąd pochodzą, gdzie mieszkają, kim są ich rodzice i ile mają lat.

Naturalnymi "strażnikami" Twoich praw są rodzice, opiekunowie i nauczyciele. W specjalny sposób chronią je także ustawy – Konstytucja RP, Konwencja o Prawach Dziecka i Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka.

Czasem prawa te nie są przestrzegane. Nawet wtedy pozostają one bardzo ważne. Różne osoby i instytucje pracują nad tym, aby były one szanowane dla Twojego dobra. Warto abyś je poznał/a.

Życie i Rozwój – Każdy człowiek ma prawo do życia. Rząd, rodzice i opiekunowie powinni zapewnić Ci jak najlepsze możliwości rozwoju i bezpieczeństwo.

Imię i narodowość – Od chwili narodzin masz prawo do posiadania własnego imienia i obywatelstwa. Masz także prawo wiedzieć, kim są Twoi rodzice i pozostawać pod ich opieką. Nikt nie ma prawa odebrać Ci Twojej tożsamości.

Wyrażanie opinii – Masz prawo do wyrażenie swojej opinii, szczególnie w tych sprawach, które dotyczą Ciebie. Możesz wyrażać swoje myśli i uczucia mówiąc, pisząc, malując lub w każdy inny sposób, który nie obraża innych osób. Masz także prawo do własnych przekonań religijnych.

Godność i prywatność – Masz prawo do prywatności: nikt nie może bez pytania czytać Twoich listów i pamiętników. Możesz mieć swoje tajemnice. Nikt nie ma prawa traktować Cię w sposób obraźliwy, bez szacunku lub naruszając Twoje poczucie własnej wartości.

Niepełnosprawność – Dzieci niepełnosprawne umysłowo lub fizycznie mają prawo do życia w odpowiednich dla nich warunkach i poszanowania ich godności. Powinny mieć dostęp do nauki, opieki zdrowotnej, móc aktywnie uczestniczyć w życiu i nawiązywać kontakt z innymi ludźmi. Jeśli ich rodzice nie mają możliwości zapewnienia im odpowiednich warunków, pomocą powinien otoczyć je rząd i ośrodki pomocy.

Nadużycia/złe traktowanie – Nikt nie ma prawa Cię krzywdzić, traktować w zły sposób lub wykorzystywać. Państwo ma obowiązek chronić Cię przed wszelkimi formami przemocy – fizycznej i psychicznej. Masz prawo do uzyskania pomocy i wsparcia, jeśli ktokolwiek: traktuje Cię w zły sposób, wyrządza Ci krzywdę, obraża Cię, bije lub dotyka w sposób, jakiego sobie nie życzysz.

Nauka – Masz prawo do bezpłatnej nauki. Obowiązkiem państwa jest zapewnienie Ci bezpieczeństwa w szkole i nauki dobrej jakości. Masz prawo rozwijać swoje zdolności umysłowe i fizyczne w warunkach poszanowania Twojej godności.

Rodzice i Dorośli – Oboje rodzice są za Ciebie odpowiedzialni. Wszyscy dorośli powinni znać i przestrzegać Twoje prawa. Obowiązkiem państwa jest wspieranie rodziców i innych osób w zapewnieniu Ci bezpieczeństwa i jak najlepszych warunków życia.

Zdrowie – Masz prawo do opieki zdrowotnej, leczenia w przypadku choroby oraz profilaktyki. Twoi opiekunowie mają obowiązek zapewnić Ci odpowiednie wyżywienie oraz warunki higieniczne.

Mieszkanie z Rodzicami – Możesz mieszkać ze swoimi rodzicami pod warunkiem, że jest to dla Ciebie bezpieczne. Nikt nie może oddzielić Cię od nich wbrew ich woli. Masz prawo mieszkać z rodzicami także wtedy, gdy oni zdecydują, że nie chcą już mieszkać razem. Nawet gdy nie mieszkasz z rodzicami, masz prawo wiedzieć, kim oni są i widywać się z nimi także wtedy, gdy mieszkają w innym kraju. Nikt nie ma prawa zabrać Cię do innego kraju bez zgody Twojej i Twoich rodziców.

Odpoczynek i czas wolny – Masz prawo do wypoczynku, uczestniczenia w zabawach i zajęciach rekreacyjnych odpowiednich dla Twojego wieku. Możesz uczestniczyć w wydarzeniach kulturalnych i artystycznych. Masz prawo poznawać przyjaciół i należeć do klubów i organizacji bezpiecznych dla Ciebie i nie obrażających niczyich uczuć.